บอระเพ็ด

บอระเพ็ด 

หากเอ่ยถึงสมุนไพรที่มีรสขมจนต้องหลับตา เชื่อว่าหลายคนต้องคิดถึงบอระเพ็ดเป็นอันแรกอย่างแน่นอน จนหลายคนเชื่อว่าบอระเพ็ดนั้นเป็นที่มาของสำนวนที่ว่า หวานเป็นลม ขมเป็นยา เพราะถึงรสจะขม แต่สรรพคุณทางยานั้นมหาศาลจริงๆ สิ่งที่ทุกคนต้องนึกถึงนั้นก็คือรสชาติที่โคตรขมของมันนั้นเอง ขมจนอยากร้องไห้กันเลย ขมติดคอมากๆ ตอนไปเข้าค่ายเคยโดนหลอกให้กินด้วยความซื่อที่ไม่รู้เรื่อง กินเข้าไปขมจนแทบร้องไห้ แม้ว่าจะเป็นอันเล็กนิดเดียวก็ตาม แต่ใครจะไปรู้ล่ะว่าเจ้าบอระเพ็ดจะเป็นสมุนไพรและมีสรรพคุณทางยาหลายอย่างเลย บอระเพ็ดจัดเป็นสมุนไพรไม้เลื้อย ที่สามารถพบได้ตามป่าทั่วไป และสามารถนำมาปลูกในสวนได้ บอระเพ็ดส่วนที่นำมาทำยาก็คือส่วนที่กลางแก่กลางอ่อน ซึ่งจะมีรสชาติขมมาก แต่มีสรรพคุณทางยามากที่สุด บอระเพ็ดมีชื่อเรียกแตกต่างกันไปตามภูมิภาคด้วย

บอระเพ็ด มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Tinospora crispa (L.) Miers ex Hook.f.& Thomson ส่วนของชื่อท้องถิ่นนั้นแตกต่างกันไปเช่นในเขตจังหวัดสระบุรีนั้นจะเรียกบอระเพ็ดว่าหางหนู  เป็นต้น ลักษณะทางกายภาพของบอระเพ็ดที่เราคุ้นตากันคือเป็นเถาเลื้อยลักษณะกลม มีปุ่มดำๆรอบเถา  ส่วนเปลือกของเถานั้นสามารถลอกออกได้  ส่วนของใบนั้นมีลักษณะเป็นใบเดี่ยว รูปคล้ายรูปหัวใจ พื้นผิวเรียบ ดอกของบอระเพ็ดมีขนาดเล็กมาก จะแทรกขึ้นตามใบ มีสีเหลือง รูปทรงกลม  ทุกส่วนของต้นบอระเพ็ดรวมไปถึงรากนั้นมีสรรพคุณทางสมุนไพรทั้งหมด

สรรพคุณของบอระเพ็ด

บอระเพ็ดมีทุกส่วนเป็นยาแทบจะทั้งหมดเลย ไม่ว่าจะเป็นใบ เถา ต้น ราก ผล ทุกส่วนเป็นยาทั้งหมดเลย และยังมีผลวิจัยที่ออกมาว่าบอระเพ็ดสามารถเพิ่มภูมิต้านทานให้เม็ดเลือดขาวได้ดี และยังสามารถลดขนาดของเนื้องอกได้มากถึง 85% เลย สมุนไพรไทยของเรามีสรรพคุณที่ดีสุดๆไปเลย

บอระเพ็ดมีสรรพคุณทางสมุนไพรตั้งแต่รากของบอระเพ็ดช่วยลดพิษไข้ แก้อาการสั่นที่เกิดจากการเป็นไข้ ทั้งยังช่วยให้รับประทานได้มากขึ้น สำหรับผู้ที่มีน้ำหนักตัวน้อยกว่าปกติ นอกจากนี้รากของบอระเพ็ดยังมีสรรพคุณในการรักษาการเกิดมะเร็งเม็ดเลือดขาว โดยไปกระตุ้นการเพิ่มระดับของเม็ดเลือดขาว และยังสามารถทำให้เนื้องอกมีขนาดเล็กลงอีกด้วย

ส่วนของดอกนั้นนิยมนำมาใช้รักษาพยาธิ

ใบของบอระเพ็ดมีสรรพคุณ

ส่วนของใบ นอกจากแก้พิษไข้แล้ว ยังสามารถนำมาใช้เพื่อขับพยาธิ กินเพื่อปรับเลือดลมในร่างกาย เพื่อให้ธาตุสมดุล ผิวพรรณสดใส ลดผดผื่นคันตามร่างกาย

ใบบอระเพ็ด

• ช่วยบำรุงร่างกาย และผิวพรรณให้สวยเปล่งปลั่ง
• ใช้เป็นยาบำรุงธาตุภายในร่างกาย ช่วยให้ธาตุสมดุล
• ช่วยลดความอ้วนได้ดีด้วย
• มีสรรพคุณเป็นยาอายุวัฒนะ
• สามารถรักษาอาการเลือดคลั่งในสมองได้ดี
• มีสรรพคุณช่วยบำรุงลำคอ บำรุงกล่องเสียงช่วยให้เสียงดีขึ้นได้
• ช่วยขับพยาธิในร่างกายออกมา
• รักษาอาการแพ้ ขึ้นผื่นคัน ตามร่างกาย
• ช่วยรักษาอาการปวดฝี อักเสบทั้งหลาย แก้ฝีมดลูก

เถาของบอระเพ็ดมีสรรพคุณ

เถาบอระเพ็ด

• ช่วยรักษาโรคผิวหนังได้ดี
• ใช้ล้างแผลที่เกิดโรคติดเชื้อทั้งหลาย
• แก้โรคตับพิษปวดแสบปวดร้อนทั้งหลาย
• ช่วยบำรุงน้ำดี ทำให้ย่อยอาหารได้ดี
• ช่วยในเรื่องการฆ่าพยาธิไส้เดือน
• แก้อาการปวดฟันโดยการอมไว้ในปาก
• สามารถรักษาโรคไข้มาลาเรีย โดยการทานบอระเพ็ดวันละ 2 ครั้ง ทานทุกวันจนกว่าจะดีขึ้น
• ช่วยแก้โรครำมะนาด
• เถาช่วยในการฆ่าเมลงในหู โดยใช้น้ำหยดลงไป
• เถาของบอระเพ็ดเมื่อเราทานเข้าไปจะช่วยขับเหงื่อ ทำให้ร่างกายแข็งแรงมากขึ้น
• ช่วยรักษาอาการร้อนใน ขับพิษร้อนในร่างกาย
• ช่วยรักษาโรคเบาหวาน ควบคุมระดับน้ำตาลในหลอดเลือด
• ช่วยแก้อาการกระหายน้ำ ทำให้ชุ่มคอ

ต้นของบอระเพ็ดมีสรรพคุณ

ส่วนของต้นหรือที่เป็นเถาเลื้อยก็สามารถแก้พิษไข้ได้เช่นเดียวกัน ทั้งยังช่วยลดอาการร้อนในกระหายน้ำ  กินเป็นยาบำรุงกำลังได้เป็นอย่างดี

• ใช้เป็นยาบำรุงธาตุในร่างกาย บำรุงร่างกายให้แข็งแรงขึ้น
• ช่วยแก้อาการกระหายน้ำได้ดี
• ทำให้ร่างกายรู้สึกเจริญอาหารมากขึ้นกว่าเดิม
• ช่วยแก้อาการร้อนใน
• ช่วยป้องกันโรคแทรกซ้อน จากภาวการณ์เป็นไข้ทรพิษ
• ยังช่วยรักษาอาการสะอึกได้อีกด้วยนะ
• ช่วยแก้โรคพิษฝีดาษ

รากของบอระพิษมีสรรพคุณ

• ใช้รักษามะเร็งเม็ดเลือดได้ดี
• ช่วยให้ร่างกายเจริญอาหาร
• ช่วยขับพิษร้อนในร่างกายได้ดีมากขึ้น
• ใช้ถอนพิษไข้ ในเด็กและผู้ใหญ่ได้ดีมาก
• แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ
• รักษาโรคมดลูกเสีย

ผลของบอระเพ็ดมีสรรพคุณ

ผลนั้นช่วยลดอาการไอ ขับเสมหะ ได้เป็นอย่างดี

• ช่วยรักษาอาการสะดึก
• ช่วยขับเสมหะที่เป็นพิษ ทำให้หายใจได้ขึ้น

แต่การทานบอระเพ็ดก็ยังมีมีผลข้างเคียงเพราะบอระเพ็ดมีรสชาติขมมากๆ ทำให้ส่งผลต่อหัวใจ หรือหากเราทานไปแล้วมีอาการมือเย็น เท้าเย็น ขาชา ไม่มีเรียวแรงก็ควรงดใช้ งดทาน เพราะเป็นอาการของคนที่แพ้บอระเพ็ดนั้นเองค่ะ

การนำไปใช้ประโยชน์

หากต้องการลดพิษไข้ตัวร้อน หรือฆ่าพยาธิ สามารถใช้เถาสด หรือใบ นำมาโขลกหรือตำให้ละเอียด แล้วคั้นเอาแต่น้ำดื่มแก้พิษไข้ แต่รสชาติจะค่อนข้างขมมมาก อาจจะรับประทานลำบาก สามารถใช้เถาบอระเพ็ด นำไปตากแห้ง บดเป็นผง แล้วนำมาใส่แคปซูล หรือจะผสมกับน้ำผึ้งปั้นเป็นก้อน เพื่อรับประทานแก้พิษไข้ ได้ หากรับประทานเป็นประจำจะถือว่าเป็นยาอายุวัฒนะ ช่วยเจริญอาหาร ทำให้ร่างกายแข็งแรง และป้องกันการเกิดร้อนใน

เราสามารถนำบอระเพ็ดไปใช้ได้โดยการทานสดๆ ต้มทานเป็นน้ำยา ทานผสมกับน้ำผึ้ง หรือนำไปเชื่อมหวานซึ่งกำลังได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก แต่สรรพคุณทางยาอาจจะลดน้อยลงไปบ้าง แต่เราก็สามารถทานได้เป็นปกติ การทานสมุนไพรก็ควรจะทานแต่พอดีนะคะ

บอระเพ็ดในรูปอาหารไทย

แม้ว่าบอระเพ็ดจะมีรสขม แต่ได้มีการนำเถาบอระเพ็ดมาแช่อิ่มจนสามารถทานเป็นของหวานได้ โดยเป็นการทำของกลุ่มแม่บ้านท้องถิ่นที่ทำให้พืขสมุนไพรรสขมซึ่งเต็มไปด้วยสรรพคุณทางยานั้นสามารถรับประทานได้ง่ายขึ้น โดยแช่ในน้ำเกลือแล้วลอกเปลือกสลับไปกันไปเรื่อยๆจนกว่าจะหมดรสขม จากนั้นจึงนำไปต้มกับน้ำเดือดสิบนาที แล้วจึงมาแช่อิ่มด้วยน้ำตาล 15 วัน จึงนำมารับประทานเป็นของหวานได้